Ngày 2/8, tại TP. Vũng Tàu, Viện Nghiên cứu Lập pháp thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội phối hợp với Viện Rosa Luxemburg (CHLB Đức) tổ chức hội thảo “Hướng hoàn thiện mô hình tổ chức và phương thức hoạt động của chính quyền địa phương phục vụ sửa đổi Hiến pháp năm 1992”.

 

Tại hội thảo, các đại biểu phân tích sâu thực trạng vị trí, tính chất của HĐND, UBND trong cơ cấu tổ chức cơ quan chính quyền địa phương ở Việt Nam; kiến nghị, sửa đổi bổ sung quy định về HĐND, UBND trong Hiến pháp năm 1992.

PGS.TS. Bùi Xuân Đức, Giám đốc Trung tâm Công tác lý luận Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, cho rằng mô hình tổ chức chính quyền địa phương kiểu HĐND-UBND bên cạnh những kết quả đạt được đã và đang bộc lộ nhiều khiếm khuyết. Nhìn chung HĐND chưa thể hiện và thực hiện thực sự tính chất của một cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương như Hiến pháp và pháp luật quy định. Các hoạt động quyết định và giám sát của HĐND đều hạn chế và UBND ngày càng lấn lướt HĐND. Theo đó, PGS.TS. Bùi Xuân Đức đề xuất chỉ nên tổ chức HĐND ở các đơn vị hành chính có tính chất cơ bản (như xã, thị trấn, thị xã, TP và trong chừng mực nào đó là tỉnh); phải gắn UBND trong hoạt động của HĐND chứ không theo hướng tách ra như hiện nay. Còn ở các đơn vị hành chính trung gian như huyện, phường, quận thì không cần có HĐND. Nếu có thì chỉ tồn tại như một cơ quan đại diện, tư vấn giám sát. Ở các đơn vị hành chính cơ sở như xã, thôn, làng, HĐND có thể đổi thành hội đồng tự quản, nằm ngoài bộ máy nhà nước.

PGS.TS. Trịnh Đức Thảo, Viện Nhà nước & Pháp luật, đề xuất nên thay đổi cơ chế quản lý, điều hành từ chế độ tập thể UBND sang hẳn chế độ thủ trưởng. Người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước ở tỉnh là “Tỉnh trưởng”, thành phố là “Đô trưởng”, huyện là “Huyện trưởng”… Người đứng đầu địa phương do dân địa phương trực tiếp bầu, xây dựng cơ chế từ chức, miễn nhiệm khi không hoàn thành nhiệm vụ. Người đứng đầu có quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức cấp phó, cán bộ, công chức trực thuộc. Ngoài ra, người đứng đầu địa phương sẽ được chọn cấp phó và chịu trách nhiệm trước pháp luật về sự lựa chọn này.

(Nguồn: Trùng Khánh - www.phapluattp.vn)