Trong khuôn khổ hợp tác nghiên cứu khoa học giữa Viện Khoa học tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ Việt Nam và Đại sứ quán Cộng hòa Pháp tại Hà Nội, ngày 05/6/2019 Viện Khoa học tổ chức nhà nước đã phối hợp với Đại sứ quán Cộng hòa Pháp tổ chức tọa đàm về “Mô hình chính quyền địa phương của Pháp, kinh nghiệm phân quyền giữa Trung ương và địa phương”.

TS. Lê Anh Tuấn, Phó Viện trưởng phát biểu khai mạc tọa đàm

Chuyên gia thuyết trình tại buổi tọa đàm là ông Jean François DEBAT, thành viên Tham chính viện Cộng hoà Pháp. Các đại biểu tham dự gồm có bà Mezin Laurence, Tham tán thể chế Đại sứ quán Cộng hòa Pháp tại Hà Nội, đại diện lãnh đạo Viện cùng toàn thể nghiên cứu viên của Viện Khoa học tổ chức nhà nước.


Bà Mezin Laurence phát biểu tại buổi tọa đàm

Trong buổi tọa đàm, ông Debat đã giới thiệu khái quát về mô hình chính quyền địa phương của Cộng hòa Pháp, kinh nghiệm phân quyền giữa Trung ương và địa phương cũng như những thách thức của mô hình này. Đồng thời, ông cũng chia sẻ thêm theo Luật chính quyền địa phương năm 1982, Cộng hòa Pháp thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh cho các chính quyền địa phương. Tổ chức chính quyền địa phương của Pháp gồm 3 cấp: cấp vùng, cấp tỉnh và cấp xã và sự phân định thẩm quyền giữa các cấp này là tương đối rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền. Nguyên tắc lớn cơ bản trong tổ chức chính quyền địa phương của Cộng hòa Pháp là “Tự chủ - độc lập”, theo đó, chính quyền địa phương được quyền ban hành các chính sách trong các lĩnh vực được phân quyền, nhà nước Trung ương không có quyền can thiệp. Trên cơ sở nguyên tắc lớn này được phân thành 4 nguyên tắc nhỏ, gồm: 1) Không chủ quản/trực thuộc (Nhà nước không chủ quản đối với địa phương. Giữa các cấp/địa phương không có quan hệ chủ quản); 2) Hội đồng đại biểu do dân bầu; 3) Quyền ban hành các văn bản dưới Luật được công nhận nhưng ít thực hành; 4) Thẩm quyền được phân chia rõ ràng trên các lĩnh vực, độc lập nhau ở mỗi cấp, việc phân quyền cho địa phương phải đi cùng với phương tiện và nguồn lực cho địa phương thực hiện. Phân quyền của Cộng hòa Pháp trong 30 năm trở lại đây nhằm hướng tới 3 mục tiêu: 1) Nâng cao hiệu quả quản lý và thực hiện chính sách công; 2) cải tổ hoạt động, tổ chức của chính quyền địa phương; 3) Tăng cường dân chủ cơ sở của chính quyền địa phương … Bên cạnh những kết quả đạt được trong quá trình phân quyền của Cộng hòa Pháp, còn có những thách thức, khó khăn mà Cộng hòa Pháp đang phải đối mặt giải quyết như: tăng nhiệm vụ cho chính quyền địa phương nhưng điều kiện đảm bảo về nguồn lực không tăng theo bằng; tạo sự bất bình đẳng giữa người dân ở các vùng, tỉnh, xã với nhau trong việc tiếp cận dịch vụ …


Quang cảnh buổi tọa đàm

Các đại biểu tham dự đã trao đổi, thảo luận với chuyên gia Pháp về các vấn đề như: phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương; vấn đề liên kết vùng, liên kết các xã thành cụm liên xã/cụm đô thị; mục đích, vai trò, điều kiện đảm bảo hoạt động... Về phía mình, ông Debat cũng đã nhiệt tình chia sẻ kinh nghiệm và bày tỏ quan điểm cá nhân đối với các vấn đề mà các đại biểu đã nêu.

Lãnh đạo Viện tặng quà lưu niệm cho các chuyên gia

Phát biểu bế mạc, TS. Lê Anh Tuấn, Phó Viện trưởng đã đánh giá cao và cảm ơn sự chia sẻ kinh nghiệm hữu ích về tổ chức chính quyền địa phương, phân quyền Trung ương - địa phương của Cộng hòa Pháp khá cụ thể mà chuyên gia Debat đã trình bày cũng như sự giúp đỡ nhiệt tình của Đại sứ quán Cộng hòa Pháp… Đây là nguồn thông tin tham khảo hữu ích, đóng góp cho việc sửa đổi Luật Tổ chức chính quyền địa phương ở Việt Nam trong thời gian tới. Đồng thời, ông cũng bày tỏ mong muốn sẽ có nhiều cơ hội hơn nữa để chia sẻ nội dung chuyên môn, kinh nghiệm với Cộng hòa Pháp để củng cố, gắn kết và tăng cường mối quan hệ giữa hai bên, góp phần xây dựng phát triển một nền hành chính hiện đại cho Việt Nam./.

Tin, ảnh: Đỗ Hồng