Ngày 21/12/2023, tại trụ sở Bộ Nội vụ, Viện Khoa học tổ chức nhà nước đã tổ chức nghiệm thu chính thức đề tài “Thiết chế lãnh đạo tập thể và vai trò người đứng đầu trong hoạt động của Chính phủ và Ủy ban nhân dân các cấp” thuộc Chương trình khoa học trọng điểm cấp Bộ do PGS.TS. Nguyễn Quốc Sửu, Phó Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia, Bộ Nội vụ làm chủ nhiệm.
Hội đồng nghiệm thu (Hội đồng) có 07 thành viên, do PGS.TS Triệu Văn Cường, Thứ trưởng Bộ Nội vụ làm chủ tịch.
PGS.TS Triệu Văn Cường Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu
Tại buổi nghiệm thu, TS. Trương Quốc Việt, Phó Trưởng khoa Hành chính học, Học viện Hành chính Quốc gia, Thư ký đề tài thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu của Đề tài. Theo Nhóm nghiên cứu, trong thể chế chính trị Việt Nam, nguyên tắc tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản, chi phối và bao trùm các nguyên tắc khác trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan trong hệ thống chính trị Việt Nam. Tuy nhiên, thiết chế cơ quan Đảng, cơ quan lập pháp, cơ quan hành chính có phương thức vận hành khác nhau. Đặc biệt là đối với Chính phủ, Ủy ban nhân dân (UBND) là cơ quan quản lý hành chính nhà nước, hoạt động mang tính chấp hành và điều hành mọi hoạt động kinh tế xã hội của đất nước, có sự kết hợp giữa vai trò điều hành của tập thể Chính phủ, UBND với cá nhân người đứng đầu. Đồng thời, xuất phát từ thực tiễn thực hiện thiết chế lãnh đạo tập thể và vai trò người đứng đầu trong hoạt động của Chính phủ và UBND các cấp còn tồn tại một số bất cập, hạn chế đòi hỏi cần phải làm rõ hơn địa vị pháp lý, trách nhiệm của tập thể và cá nhân người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động của Chính phủ và UBND các cấp.
TS. Trương Quốc Việt thay mặt Nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu Đề tài
Đánh giá kết quả đạt được của Đề tài, Hội đồng cho rằng mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu là phù hợp, rõ ràng; đối tượng và phạm vi nghiên cứu là chính xác; Đề tài có kết cấu bố cục tổng quan hợp lý, đảm bảo tính logic, văn phong diễn đạt mạch lạc; tài liệu tham khảo phong phú, phù hợp với nội dung nghiên cứu của Đề tài. Tại Chương 1, Nhóm nghiên cứu đã phân tích được những nội dung lý luận chủ yếu, cần thiết nhất có liên quan đến chủ đề nghiên cứu của Đề tài. Chương 2, Nhóm nghiên cứu đã phân tích khá cụ thể, toàn diện thực trạng pháp luật và thực hiện thiết chế tập thể và vai trò, trách nhiệm cá nhân trong hoạt động của Chính phủ và UBND các cấp, chỉ ra được những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu giải quyết. Chương 3, đã đề xuất được các giải pháp chủ yếu tiếp tục hoàn thiện thiết chế lãnh đạo tập thể và phát huy vai trò, trách nhiệm cá nhân người đứng đầu Chính phủ và UBND các cấp trong đó có một số giải pháp đề xuất khá cụ thể, mạnh mẽ, có tính mới. Nhìn chung, các đề xuất là cần thiết, phù hợp với thực tiễn.
GS.TS Vũ Công Giao, giảng viên cao cấp Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia phản biện Đề tài.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Hội đồng cũng cho rằng trong Chương 1 nên chuyển mục yêu cầu của đổi mới quản trị quốc gia hiện đại hiệu quả (QTQGHĐHQ) từ chương 3 lên chương 1 vì đây là vấn đề lý luận, tạo khung lý thuyết cho việc đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp ở 2 chương sau…
TS. Lê Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Khoa học tổ chức nhà nước nhận xét Đề tài
Khi đề cập đến yêu cầu của QTQGHĐHQ ở Chương 3 còn thiếu một yêu cầu quan trọng là đảm bảo tính hiệu quả. Yêu cầu này chi phối trực tiếp việc giải quyết mối quan hệ giữa chế độ tập thể và vai trò người đứng đầu (Chính phủ, UBND) theo hướng nào để có thể nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Chính phủ và UBND phù hợp với đặc điểm, tính chất của hoạt động hành pháp, hành chính nhà nước. Từ yêu cầu này xem xét, đánh giá thực trạng, chỉ ra những hạn chế, bất hợp lý trong kết hợp giữa vai trò của tập thể và của người đứng đầu trong hoạt động của Chính phủ và UBND, cũng như đề xuất các giải pháp đổi mới, hoàn thiện mối quan hệ này thế nào để hoạt động hành pháp, hành chính đạt hiệu quả cao nhất.
Bên cạnh đó, tại Chương 2, phần nhận xét chung cần làm sâu sắc thêm những ưu điểm, hạn chế chủ yếu của thiết chế làm việc tập thể và phát huy vai trò người đứng đầu Chính Phủ, UBND đối chiếu với các yêu cầu của đổi mới QTQGHĐHQ để từ đó tạo cơ sở thực tiễn cho đề xuất giải pháp ở Chương 3.
Chương 3, nếu có thể nên đề xuất mạnh hơn theo hướng tăng thêm thẩm quyền của người đứng đầu Chính phủ, UBND,...
Quang cảnh buổi nghiệm thu
Phát biểu kết luận buổi nghiệm thu, trên cơ sở thống nhất ý kiến của các thành viên Hội đồng, PGS. TS Triệu Văn Cường, Chủ tịch Hội đồng đánh giá cao sự cố gắng của Nhóm nghiên cứu, cho rằng đây là đề tài khó có tính cấp thiết cao, có ý nghĩa thực sự to lớn trong bối cảnh và điều kiện hiện nay. Tuy nhiên, Nhóm nghiên cứu cần tiếp thu, chỉnh sửa các ý kiến góp ý của Hội đồng để bổ sung hoàn thiện các nội dung của Đề tài.
Đề tài đã được Hội đồng nghiệm thu đánh giá xếp loại: Đạt./.
Tin, ảnh: Đỗ Hồng